Czym jest postępowanie upominawcze?

Postępowanie upominawcze jest specjalnym rodzajem postępowania, którego celem jest szybkie uzyskanie nakazu zapłaty (o nakazach zapłaty można przeczytać TUTAJ). Przewidziane jest nie tylko w sprawach drobnych, lecz we wszystkich sprawach, w których powód dochodzi roszczenia pieniężnego. Sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym (bez wiedzy pozwanego).

Co istotne, sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu upominawczym z urzędu, tzn. bez wniosku powoda o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Przeszkody do wydania nakazu zapłaty

Nakaz zapłaty nie może być wydany, jeżeli według treści pozwu: 

• roszczenie jest oczywiście bezzasadne; 
• przytoczone okoliczności budzą wątpliwość;
• zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego; 
• miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju. 

W razie braku podstaw do wydania nakazu zapłaty przewodniczący wyznacza rozprawę.

Treść nakazu zapłaty

W nakazie zapłaty sąd nakazuje pozwanemu, aby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia tego nakazu zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo w tym terminie wniósł sprzeciw do sądu. Pozwanemu doręcza się więc nakaz zapłaty wraz z pozwem i pouczeniem o sposobie wniesienia sprzeciwu, o wymaganiach stawianych sprzeciwowi oraz o skutkach niezaskarżenia nakazu.

Sprzeciw

Pismo zawierające sprzeciw wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd bowiem pominie spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Sprzeciw nie podlega opłacie sądowej.

Warto pamiętać, że nie zależnie od tego czy sprzeciw jest zasadny, czy też nie, sprawa trafia na rozprawę a nakaz zapłaty traci moc (ewentualnie, gdy pozwany zaskarży nakaz w części – nakaz traci moc tylko w tej części).

Skutki niewniesienia sprzeciwu

Przy wnoszeniu sprzeciwu należy pamiętać, że sąd odrzuca sprzeciw wniesiony po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalny albo którego braków pozwany nie usunął w terminie. W razie niewniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty staje się prawomocny a sąd dokonuje zwrotu powodowi trzech czwartych uiszczonej opłaty od pozwu.