Odpowiedź na pytanie "do jakiego sądu złożyć pozew?" nie sprowadza się do jednego zdania. W bardzo dużym uproszczeniu można powiedzieć, że pozew, aby nie został zwrócony/odrzucony, może być złożony do dowolnego sądu. Jeżeli nawet wybierzemy niewłaściwy sąd, to co najwyżej sprawa zostanie przekazana do sądu właściwego. Aby jednak wyjaśnić dlaczego są sądy właściwe i niewłaściwe, czy też jakie skutki i kiedy rodzi wniesienie pozwu do sądu niewłaściwego, niezbędne jest wyjaśnienie, czym w ogóle jest właściwość sądu.
W postępowaniu cywilnym rozróżnia się przede wszystkim właściwość rzeczową oraz właściwość miejscową. Dla naszych rozważań mniej istotna jest tzw. właściwość funkcjonalna. Właściwość rzeczowa określa, który z sądów – rejonowy czy okręgowy – jest właściwy do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji. Domyślnie będzie to sąd rejonowy z wyjątkami określonymi w art. 17 k.p.c. oraz w przepisach szczególnych.
Jeżeli zaś chcemy ustalić, w którym mieście położony jest sąd, do którego należy złożyć pozew, należy odwołać się do przepisów regulujących właściwość miejscową. Przepisy te z kolei przewidują właściwość ogólną, przemienną i wyłączną. Oznacza to, że obowiązują pewne ogólne zasady, według których pozew wnosi się do sądu, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania (ewentualnie miejsce pobytu, gdy pozwany nie ma miejsca zamieszkania). Jeżeli chodzi o osoby prawne właściwym będzie sąd miejsca ich siedziby.
